1. Дрозофила (жеміс шыбыны) денесінің сұр түсі қара түсінен басым. Денесі сұр тұсты екі шыбынды бір-бірімен шағылыстырғанда ұрпағында 1200 сұр түсті және 400 қара түсті шыбындар алынған. Сұр түсті шыбындардың қаншасы гомозигота болады?

2. Ерлі-зайыптылардың екеуі де альбинизм белгісі бойынша гетерозиготалы. Олардан әртүрлі жұмыртқалы егіз балалар дүниеге келген. Олардың екеуінің де альбинос болуының ықтималдығы қандай?

3. Адамда алты саусақтың болуын доминантты геннің, ал бес саусақтың болуын рецессивті геннің анықтайтыны белгілі. Бес саусақты әйел, гетерозиготалы алты саусақты ер адамға тұрмысқа шыққан. Отбасында алты саусақты бала болуының ықтималдығы қандай?

4. Ерлі-зайыптылардың екеуі де гомозиготалы алты саусақты отбасында бес саусақты балалардың тууы мүмкін бе?

5. Бір жұмыртқадан пайда болған екі қыз, өздері сияқты егіз жігітке тұрмысқа шықса, олардан туылған балалар өздері сияқты бір-біріне ұқсас бола ма?

6. Қара көзді жігіт көк көзді қызға үйленеді. Қара көзді белгі көк көздіден басым. Олардан қара көзді 8 бала туады. Осы отбасындағы балалардың генотипін анықтау керек.

7. Гетерозиготалы организдер (АаВв АаСс АаДд) қандай типті гаметалар түзеді?

8. Қой көзді оңқай еркек көк көзді онқай әйелге үйленеді. Олардың бірінші баласы көк көзді солақай болды. Осы баланың генотипі қандай?

9. Балаларының қанының топтары І; ІІ; ІІІ және ІV болса, ата-анасының генотиптері қандай болады?

10. Балаларының қанының топтары ІІ; ІІІ және ІV болса, ата-анасының генотиптері қандай болады?

11. Отбасында ата-анасының қанының топтары І және ІІ, олардың бір жұмыртқалы екі ұлы және екі жұмыртқалы егіз қыз дүниеге келген. Егіздердің осы белгі бойынша генотиптері қандай?

12. Егер ата-анасының қанының топтары ІІІ және ІV болса, олардан ІІІ топты бала тууының ықтималдығы қандай?

13. Шешесі және әкесінің резусы оң (Rh⁺), осы отбасында резусы теріс (rh^-), бала туса ата-анасының генотиптері қандай болады?

14. Тұқым қуалайтын аурумен ауыратын еркек, сау әйелге үйленеді. Олардың 8 баласы: 4 қызы және 4 ұлы болады. Қыздарының барлығы ауру, ұлдары сау болған. Ауру белгі қалай тұқым қуалайды?

15. Адамда түнде көрмейтін ауру доминантты белгі ретінде тұқым қуалайды. Шешесі сау, әкесі ауру отбасында ауру бала тууының ықтималдығы қандай?

16. Дауна синдромымен ауыратын адамдардың хромосомалар санында қандай өзгерістер бар?

17. Шершевский-Тернер ауруымен ауыратын адамдарда хромосомалар саны неше?

18. 47 хромосомалары бар (44 + ХХУ) ерекшелік кімдерде кездеседі және ол қалай аталады?

19. 9 : 7 немесе белгілердің ажырауы 9 : 6 : 1 гендердің өзара әсерінің қай типіне жатады?

20. 13 : 3, 12 : 3 : 1 қатынасында болып белгілердің ажырауын гендердің өзара әсерінің қай типіне жатады?

21. Жыныс гаметаларында әр белгілердің қанша аллельді гендері болады?

22. Моногибридті будандастыруда организмдер қанша белгілерімен ажыратылады?

23. Қызан өсімдігінің жемісінің дөңгелек пішіні, алмұрт тәріздесінен басым. Ұрпақтарында дөңгелек және алмұрт пішінді жемістері теңдей алынған өсімдіктердің ата-анасының генотипі қандай болмақ?

24. Қызан өсімдігінің қызыл түсін анықтайтын ген сары түсін анықтайтын генге қарағанда басым. Гомозиготалы қызыл жемісті қызанды сары түсті түрімен будандастырғанда Ғ₁-де алынатын жемістің түсі қандай болмақ?

25. Қызан өсімдігінң жемісін анықтайтын А гені, сары түсін анықтайтын а геніне қарағанда басым. Мына будандастыруда алынған ата-аналық өсімдіктердің қайсысының екеуінде рецессивті белгісі бар?

26. Жемісі ақ түсті асқабақ өсімдігін будандастырғанда алынған алынған ұрпақтың ¾-і ақ, ¼-і сары жемісті болған. Ата-ана түрлерінің генотиптері қандай?

27. Қандай будандастыруда белгілер екінші ұрпақта 1:1 қатынасында ажырайды?

28. Қандай будандастыруда белгілер фенотип бойынша 3:1 қатынасында ажырайды?

29. Қандай будандастыруда белгілер генотипі бойынша 1: 2:1 қатынасында ажырайды?

30. Қандай будандастыруда белгілер фенотип бойынша 9:3:3:1 қатынасында ажырайды?

31. Қандай будандастыруда белгілер генотипі бойынша 1:1 қатынасында ажырайды?

32. Көк қаракөл қойын қара қошқармен шағылыстырғанда бір көк қошақан туған. Оның гетерозиготалы екенін білу үшін қандай шағылыстыру жүргізу керек?

33. Гетерозиготалы организмдер (Аа, Сс, Вв) қандай типті гаметалар түзеді?

34. Дигетерозиготалы организмдер (АаВв) қанша типті гаметалар түзеді?

35. Қандай будандастыруда белгілер 1: 1: 1: 1 сандық қатынасында ажырайды?

36. Түсі қызыл түнсұлу гүл өсімдігін ақ гүлді өсімдігімен будандастырғанда бірінші ұрпағының фенотипі қандай болады?

37. Екі қызғылт түнсұлу гүлін будандастырғанда Ғ₂-нің қанша бөлігі қызыл түсті болады?

38. Екі қызғылт түнсұлу өсімдігін будандастырғанда Ғ₂-нің қанша бөлігі ақ түсті болады?

39. Екі қызғылт түнсұлу гүлін өзара будандастырғанда Ғ₂-нің қанша бөлігі қызғылт түсті болады?

40. Дрозофила шыбынының денесінің сұр түсі қара денеге қарағанда доминантты. Егер сұр шыбын мен қара шыбынды бір-бірімен шағылыстырса бірінші ұрпағының фенотипі қандай болады?

41. Екі сұр шыбынды өзара шағылыстырғанда Ғ₂-нің ұрпағының қанша бөлігі гетерозиготалы болады?

42. Екі сұр шыбынды өзара шағылыстырғанда Ғ₂-нің ұрпағының қанша бөлігі рецессивті болады?

43. Екі сұр шыбынды өзара шағылыстырғанда Ғ₂-нің ұрпағының қанша бөлігі гомозиготалы болады?

44. Сұр шыбын мен қара шыбынды шағылыстырғанда 217 сұр және 54 қара шыбын алынған. Аталық және аналық шыбынның қанша бөлігі рецессивті гомиозигота болады?

45. Екі сұр шыбынды өзара шағылыстырғанда 1692 сұр және 567 қара шыбын алынған. Сұр шыбындардың ішінде қанша шыбын гетерозиготалы болады?

46. Екі сұр шыбынды өзара шағылыстырғанда 1492 сұр және 500 қара шыбын алынған. Сұр шыбындардың ішінде қанша шыбын доминантты гомозиготалы болады?

47. Екі сұр шыбынды шағылыстырғанда Ғ₂ кезінде белгілер 3:1 қатынасында ажырайды. Ата-анасының генотипі қандай?

48. Бұршақ өсімдігінің сары түсі ақ түсінен басым, ал тұқымының тегіс белгісі бұдыр белгісінен басым. Егер осы белгілер бойынша екі гетерозиготалы бұршақ өсімдігін будандастырса, Ғ₂ кезінде белгілер 9 : 3 : 3 : 1 қатынасында ажырайды. Осы 16 өсімдіктің ішінде бұрын болмаған жаңа белгілері бар даралар қанша?

49. Қай заң белгілердің тәуелсіз тұқым қуалауын дәлелдейді?

50. Хромосома құрамына кіретін зат:

51. Әйелдің кариотипінде хромосома саны қанша?

52. Адамда Y-хромосома хромосоманың қандай типіне жатады?

53. Қан топтарын қанша аллельді гендер анықтайды?

54. Адамда жыныспен тіркесіп тұқым қуалайтын белгіні анықтаңдар:

55. Адамның кариотипінде неше тіркесу тобы болады?

56. Нуклеотидтің құрамына не кіреді?

57. Тернер синдромымен ауыратын адамдардың хромосома жиынтығында қандай өзгерістер болады?

58. Харди-Вайнберг заңы популяцияның қандай ерекшеліктерін анықтайды?

59. Прокариотты организмдердің жасушасында не болмайды?

60. Жануарлар жасушасында өсімдік жасушасымен салыстырғанда қандай органоид болмайды?

61. Жасушасыз организмдер:

62. Жасушада энергия бөліну арқылы жеңіл ыдырайтын молекула:

63. Қуыстарында, қапшықтарында нәруыздар, майлар, көмірсулар жиналатын және олардың бір бөлігін жасушаның қажетіне жұмсайтын органоид:

64. Эукариотты организмдер: