Page 216 - indexf
P. 216

216  Қазақша-орысша политехникалық түсіндірме сөздік

Минераграфия – руданың және              Минераграфия – раздел минерало-
рудалық минералдардың құрамы мен         гии, изучающий состав и строение руд
құрылымын бірқатар ерекшелікті           и рудных минералов с помощью ряда
(спецификалық) субъективті, сондай-      специфических методов как субъек-
ақ объективті әдістермен зерттейтін,     тивных, так и объективных (термин
минералогияның бір бөлімі (бұл           введен Уайтхэдом – Whitehiad в 1917
терминді 1917 ж. Уайтхэд – Whitehiad     г.)
енгізген болатын)

Минерал (нем. Мinеrаl немесе фр.         Минерал – природное тело с опреде-
Minéral; лат. (аеs) minerale – руда)     лённым химическим составом и упо-
– белгілі бір химиялық құрамдағы         рядоченной атомной структурой (кри-
және атомдық құрылымы (кристалл-         сталлической структурой). Является
ды құрылымдағы) бір тәртіптегі,          составной частью земной коры, гор-
табиғи дене. Жер қыртысының,             ных пород, руд, метеоритов (в насто-
тау жыныстарының, рудалардың,            ящее время установлено около 4900
метеориттердің құраушы бөлігі болып      минеральных видов)
табылады (қазіргі кезд, минералдың
4900-дей түрі анықталған)

Минералды сулар – жоғары                 Минеральные воды – природные,
мөлшердегі биологиялық белсенді          обычно подземные, воды, характери-
минералдарымен немесе органикалық        зующиеся повыш. содержанием био-
компоненттерімен, сол секілді, белгілі   логически активных минер. или орг.
бір химиялық құрамымен және физика-      компонентов и обладающие опреде-
химиялық қасиеттерімен (температу-       ленными хим. составом и физ.-хим.
ра, радиоактивтілік және т.б.) сипатта-  св-вами (т-ра, радиоактивность и др.),
ланатын, осыларға байланысты емдік       благодаря к-рым они оказывают ле-
қасиеттері бар – табиғи, әдетте, жер     чебное действие. В широком смысле
асты суы. Кең мағынада, минералды        к минеральным водам относят также
суға жататындар: галогендер және т.б.    прир. воды, из к-рых извлекают га-
заттар алынатын табиғи сулар және        логены, бор и др. в-ва, и термальные
энергетикалық мақсатта пайдаланыла-      воды, используемые в энергетических
тын термальды сулар                      целях

Минерал майлар – мұнайды, тас            Минеральные масла – продукт пере-
көмірді, қоңыр көмірді және т.б.         гонки нефти, каменного угля, бурого
айырудағы өнім. Минерал майлар           угля и др. М. М. Применяются для
зиянды құрт-құмырсқамен (шыбын-          борьбы с вредными насекомыми
шіркеймен) күресуге қолданылады

     МАЗМ¦НЫ
   211   212   213   214   215   216   217   218   219   220   221