Page 190 - indexf
P. 190
190 Қазақша-орысша политехникалық түсіндірме сөздік
Манипулятор (франц. manipulateur; Манипулятор – механизм для управ-
лат. manipulus – уыс, manus – қол) ления пространственным положением
– кеңістіктік құралдарды, еңбек орудий, объектов труда и конструкци-
объектілерін және конструкциялық онных узлов и элементов. Это значе-
тораптар мен элементтерді басқаруға ние закрепилось за словом с середи-
арналған механизм. Сөздің бұл ата- ны XX века, благодаря применению
уы, XX ғасырдың ортасынан ба- сложных механизмов для манипули-
стап, атом өндірісіндегі қауіпті рования опасными объектами в атом-
объектілермен манипуляция жасау ной промышленности (напр. В ядер-
үшін қолданылатын күрделі меха- ной технике – приспособление для
низмдерге байланысты қабылданған работы с радиоактивными вещества-
болатын (мыс. ядролық техникада– ми, исключающее непосредственный
радиоактивті заттармен жұмыс істеу контакт человека с этими вещества-
барысында, адамдардың осы заттар- ми)
мен тікелей контакт жасауын бодыр-
майтын арнайы құрал-жабдықтар)
Манометр (грек. manos – сирек, тығыз Манометр – прибор, измеряющий
емес + ерт. грек. μέτρον – өлшем, давление жидкости или газа
өлшеуіш) – сұйықтың немесе газдың
қысымын өлшейтін прибор
Марганец (лат. Manganum) – Д. И. Марганец – элемент периодической
Менделеевтің химиялық элемент- системы химических элементов Д. И.
тердің периодтық жүйесіндегі атомдық Менделеева с атомным номером 25
нөмірі 25 элемент, Mn символымен обозначается символом Mn
белгіленеді
Марганец рудасы – өнеркәсіптік мәні Марганцевая руда – вид полезных
бар табиғи минералдық тау жыны- ископаемых, природные минеральные
сы, одан немесе оның қоспаларынан образования, содержание марганца в
құрамындағы марганецті өндіріп алу которых достаточно для экономически
экономикалық тиімді болатын пайда- выгодного извлечения этого металла
лы қазбалардың түрі или его соединений
Марганецті болат – құрамында 80- Марганецевая сталь – сталь, кото-
87% темір, 12-15% марганец және рый содержит 80-87% железа, 12-15%
1-2% көміртегі бар болат (сәйкес марганца и 1-2% углерода (после со-
термикалық өңдеуден өткеннен кейін, ответствующей термической обработ-
өзінің пластикалық қасиетін жоғалтпай ки приобретает высокую прочность и
отыра, жоғары беріктікке, қаттылыққа твердость, не снижая пластичности;
ие болады; темір жолдың, трамвайдың применяются для ж/дорожных, трам-
рельстерін жасауға және т.б. үшін пай- вайных рельсов и т.д.)
даланылады)
МАЗМ¦НЫ