Page 332 - indexf
P. 332

332  Қазақша-орысша политехникалық түсіндірме сөздік

Тепловоз – алғашқы қозғалтқышы         Тепловоз – автономный локомотив,
дизель болып табылатын, автономды      первичным двигателем которого яв-
локомотив                              ляется дизель
Тераомметр – өте үлкен кедергілерді    Тераомметр – омметр для измерения
(бірлігі – жүздеген тераом) өлшеуге    очень больших сопротивлений (еди-
арналған омметр                        ницы – сотни тераом)
Тербеліс амплитудасы (лат.             Амплитуда колебания – наибольшее
amplitude – шама, мөлшер) –            отклонение (от среднего) значения
гармоникалық тербелістегі шаманың      величины, совершающей гармониче-
ең үлкен ауытқуы (орташа шамадан)      ские колебания
Тербеліс жиілігі – бірлік уақытта      Частота колебаний – число полных
жасалатын толық жиіліктердің саны.     колебаний в единицу времени. Для
Гармоникалық тербелістер үшін f=1/T,   гармонических колебаний частота
T – тербелістің периоды. Тербеліс      колебаний f=1/T, где 4T – период ко-
жиілігінің бірнлігі – секундтағы бір   лебаний. Единица частота колебаний
тербеліс, немесе герц                  – одно колебание в секунду, или герц
Тербелістер – белгілі бір уақыт        Колебания – повторяющийся в той
ішінде жүйе қозғалысының тепе-         или иной степени во времени процесс
теңдік нүктесінің маңында белгілі      изменения состояний системы около
бір дәрежеде қайталану процесі (мыс.   точки равновесия (напр. при колеба-
маятник тербелістері кезінде, оның     ниях маятника повторяются отклоне-
тік бағыттағы орнынан белгілі бір      ния его в ту и другую сторону от вер-
жаққа және оған қарама-қарсы жаққа     тикального положения)
ауытқуы қайталанып отырады)
Тербелістер контуры – электр           Колебательный контур – электри-
тізбегінде болуы мүмкін тербеліс-      ческая цепь, в которой могут проис-
тердің жиілігі, сол тізбектің өзінің   ходить колебания с частотой, опре-
параметрлеріне байланысты болатын      деляемой параметрами самой цепи.
электр тізбегі. Ең қарапайым тербегіш  Простейший колебат. контур содер-
контуры индуктивтілік катушкадан       жит катушку индуктивности и кон-
және коденсатордан тұрады              денсатор
Тербелістер модуляциясы (лат.          Модуляция колебаний – медленное
modulatio – бір қалыптылық, ырғақ-     по сравнению с периодом колебаний
тылық) – тербелістер периоды-          изменение амплитуды, частоты или
мен салыстырғанда амплитуданың,        фазы колебаний по определённому
жиіліктің немесе тербелістер           закону (различаются амплитудная мо-
фазасының белгілі бір заң бойын-       дуляция, частотная модуляция и фазо-
ша баяу өзгеруі (амплитудалық мо-      вая модуляция)
дуляция, жиіліктік модуляция және
фаздық модуляция болып бөлінеді)

     МАЗМ¦НЫ
   327   328   329   330   331   332   333   334   335   336   337