Page 397 - indexf
P. 397

Казахско-русский политехнический толковый словарь         397

Эклиметр (грек. ekklíno – ауытқу                          Эклиметр – простейший геодезиче-
және «метр») – белгілі бір жердің                         ский инструмент, служащий для из-
көлбеулілігін градустың оннан бір                         мерения углов наклона местности с
бөлігіне дейінгі дәлдікпен өлшейтін,                      точностью до десятых долей градуса
қарапайым геодезиялық аспап

еЭрктл.-иѓпретки.к,έаκλε(ιлψаιтς.–  (linea)  ecliptica;  Экли́птика – большой круг небес-
                                     тұтылу)  – Күннің    ной сферы, по которому происходит
                                                          видимое годичное движение Солнца
көзге көрінетін жылдық айналымы

пайда болатын, аспан сферасының

үлкен шеңбері

Экономайзер (ағыл. Economizer;                            Экономайзер – элемент котлоа-
ағылшын сөзінен economize – сақтау,                       грегата, теплообменник, в котором
жинау) – жабдықтау суын қазанға                           питательная вода перед подачей в
жіберудің алдында, оны қазаннан                           котёл подогревается уходящими из
шығатын газбен жылытып алатын,                            котла газами
қазан агрегатының элементі, жылу
алмастырғыш

Экран (фр. écran – қалқан, перде) –                       Экран – отгораживающий, заслоня-
бөліп тұратын, жасыратын, бір орта-                       ющий предмет, отделяющий («экра-
ны екінші бір ортаның әсерінен та-                        нирующий») одну среду от воздей-
салайтын нәрсе                                            ствия другой

Экраноплан [экран + (аэро)план]                           Экраноплан – высокоскоростное
– аэродинамикалық экранның әсері                          транспортное средство, аппарат,
аумағында (шекарасында), яғни су,                         летящий в пределах действия аэро-
жер, қар немесе мұз бетінен шама-                         динамического экрана, то есть на от-
лы биіктікте ғана (бірнеше метрге                         носительно небольшой (до несколь-
дейін) ұшатын, жылдамдығы үлкен                           ких метров) высоте от поверхности
транспорт құрылғысы, аппараты                             воды, земли, снега или льда

Эксгаустер (ағыл. exhaust – «сору»,                       Эксгаустер – отсасывающий венти-
«тартып алу» сөзінен: exhauster) –                        лятор для удаления пыли, паров, га-
өнеркәсіптерді шаңнан, булардан,                          зов и т.п. на предприятиях
газдардан және т.б., ауаны сорып та-
зартатын желдеткіш

Экскаватор (лат. excavo – қашаймын,                       Экскаватор – основной тип земле-
оямын) – шөмішпен жабдықталған,                           ройных машин, оснащённых ковшом
жер қазатын машиналардың негізгі
түрі

МАЗМ¦НЫ
   392   393   394   395   396   397   398   399   400   401   402