Page 213 - indexf

қажет. Егер жабдықтарда құрғату өте қажет болса, онда суасты операцияла-
рына техникалық қызмет программасында кіргізілген болуы керек. Суасты
зерттеулерінің негізгі дәлелі жоғарыда көрсетілгендер болып табылады: құрғату
– жабынды өздігінен бұзылуына әкеледі. Сұйықтың типі және оның мөлшері;
құрғату бағасы және сұйықты жылжыту; сұйықтың араласу құны; қоршаған
ортаның шектеулері; құрғату кезінде және одан кейінгі жұмыс персоналына
қауіптілігі; жоспарлау әрекеті және жай құны сияқты факторларды есепке алу
қажет.

Құрғату айтарлықтай қымбат әрекет. Көптеген жағдайда ыдысты құрғатуға
кеткен шығындар суастын бірнеше жыл бұрғылауға кеткен шығындардан да
артық болады. Мысалы, бақылауға екі суасты қоймасын көлемі 1136 м3 алайық,
жоғарғы таза судан суасты бақылауды бақылаудан кейін қойманы қайта толты-
рады.

Ауыстыру мөлшері 1 толлонға – 1 доллар болады. Суасты тексеру құны
және жергілікті зерттеу құны екі қойма үшін ауыстыру бағасының 10%-ын
құрайды. Бұл мысалдан көрініп тұрғандай жұмыс бағасы суасты бақылау әдісіне
қарағанда төмен болады.

Мұндай жағадайларда операциялардың келесі кезекпен жасалуын
қабылдайды: ыдыс құрғатуы және тазартуы; егер қажет болса, онда бет
құрғатылуы; жабынды және бөліктерді тексеру; жөндеу керек болған; ақаулы
бөлік бетті дайындау және оған жататын зоналарды жөндеу жабынын жүргізу;
(әдетте, көпқабатты жүйенің) ыдыстың ішіндегі ауыстыру; жасақты пайдалануға
қайтару.

Суасты тексерудің қолдану әдісі және жөндеудің негізгі дәлелі мыналар: жа-
бын жүйесі ылғалдану циклдеріне ұшырамайды, құрғату жүргізуге уақыт керек
болмайды; өнім уақытша сақтауға ыдыс керек болмайды алғашқы тексеру және
жабынның жағдайына баға беру кезкелген уақытта жүргізілуі мүмкін, резеңке
киімдегі сүңгуірші бақылап жатқан жабынға кедергі жасамайды; жөндеу
жағдайы тұрғанда бір қабатты жабын қолданылады.

Суасты бақылау жүргізілу мақсатында тәуелді үш категорияда, деңгейде
жүргізілуі мүмкін олар І, ІІ, ІІІ.

І деңгей. Визуалды бақылау – тексерілген бетті тазалаусыз бақылау. Ол екі
адамннан тұратын бригада арқылы жүргізілуі мүмкін, олар мүмкін болса ар-
найы дем алу аппараттарын қолданғандары жөн. Маңызды деректер суастын-
да грфельді тоқтауларға жазылады, кейін арнайы журналдарға көшіріледі. Бұл
деңгейде жабынның ақаулары құжатталады және анықталады.

ІІ деңгей. Зерттелетін ауадан тексеру үдерісін жеделдету үшін әртүрлі
әдістермен тазаланады. Вакумды әдіс ыдысты құрғатпай тазалауда өте қолайлы
болады. Дәлдікті бақылау үшін әртүрлі асапатар және қарапайым сыналар
(қалыңдықты өлшеу, адгулені өлшеу, басқа ақауларды табу, жабынның химиялық
және биологиялық құрылуы) қолданылады. Тексерудің бұл деңгейі зерттелініп
отырған беттердің үлкен және ұсақ ақауларын шығару мүмкіндігін береді. Бұл

213

МАЗМ¦НЫ