Page 228 - index
P. 228

9:3:4; 9:3:3:1 қатынасында ажырауы мүмкін. Мысалы, арпаның ма-

сағы мұртшасыз және мұртшалы екі сортын шағылыстырғанда Ғ1
ұрпақта – фуркаты (мұртшаның орнына үш қалақшалы өскін) масағы

бар арпаның жаңа формасы пайда болады: Ғ1 ұрпақты будан өздігі-
                      ұрпақта белгілер: 9 фуркатты; 4 мұртшасыз;
нен тозаңданғанда Ғ2                           16 16
 3 мұртшалы немесе
16                    9:3:4 мынадай сан қатынасында ажырайды.

    6-үлгі

        мұртшалы         мұртшасыз      фенотип
                                          генотип
    РР ♀ ААвв х ♂ ааВВ

        Ғ1 АаВв - фуркатты
                 дигетерозигота

        4 АаВв; 3 Аавв; 4 ааВ; аавв

        16 16 16

    Тәжірибеде алынған мәліметтерді төмендегі кестеге енгізу керек.
                                                                            21-кесте

    Ата-ана              Зерттелген өсімдіктер
      және
              бар-     Оның ішінде  мұрт-  теориялық  тәжірибе-
    будандар  лығы                  шасыз    күтілу       ден
                      фур- мұрт-              9:3:4
                      катты шалы                      алынған

♀ сорт ГБ -18 20      0  0          20          -               -

    ♂ Винер   20      0  20          0

    Ғ1        40 40      0           0             біркелкілік

    Ғ2        160 86     32         42 90:30:40; 86:32:42

    Эпистаз

    Аллельді емес әрекеттесуі нәтижесінде бір геннің әсерінен екін-

ші ген тұншығады: мысалы, А> В және В > А; а> В немесе в>А, т.б.
осындай құбылыс эпистаз деп аталады.

    Тұншықтырушы гендерді супрессор немесе басытқы (ингибитор)

деп атайды. Оны S немесе J әрпімен белгілейді.
    Эпистаз екі типке бөлінеді. Олар доминантты және рецессивті

эпистаз.

    Мысалы, жуаның бояусыз жуашықты екі формасын шағылысты-
ру нәтижесінде алынған буданның жуашығы да бояусыз болады.

                         228

⇐ МАЗМҰНЫ
   223   224   225   226   227   228   229   230   231   232   233