Page 153 - index
P. 153

Егер гендер әртүрлі гомологты емес хромосомада орналасса,
онда мейоз кезінде бір-біріне тәуелсіз ажырап, АаВв генотипті ана-
лық особь тең дәрежеде төрт түрлі гамета түзу керек еді.

    Осылай болғанда Ғв =да алғашқы алынған төрт түрлі фенотипті
ұрпақтардың әрқайсысының саны 40-тан (25%) болуы керек еді.
Алайда, тәжірбиеде олай болмады: бастапқы белгілердің комби-
нациясы басым көпшілігінде (72 + 69= 141 бас немесе 88,1%)
қайталанады. Бұдан бұл белгілердің гендері бір хромосомада шо-
ғырланып, тіркесіп тұқым қуалайды деген тұжырымға келуге бола-
ды. Шағылыстырудың жалпы сызбанұсқасын: түрінде көрсетуге
болады.

      теңбіл – қысқа               бірыңғай – ұзын

            Р ♀ AB             х   ♂ ab

                      ab  Ab aB         ab
                                     ab ab
Гаметалар AB

              Ғ1  Ab      Ab          ab      ab
                  ab      ab          ab
                                              ab
                  ↓↓               ↓
                                           ↓
      тең-қысқа тең-ұзын бір-ұзын         бір-ұзын

      (72 бас) (10 бас) (9 бас)

    Морган гендер аралығының қашықтығын кроссинговер жиілігі
арқылы табуға болатынын ұсынды. Ол үшін:

                                  Х = a  в  = 100
                                           п

мына формуласын пайдалануға болады.
    Мұнда: Х – гендер арақашықтығы немесе кроссинговер жиілігі

(пайыз)
         а – особьтардың бірінші кроссовер тобындағы саны;
         в – особьтардың екінші кроссовер тобындағы саны;
         n – тәжірибедегі особьтар саны.

    Біздің мысалымыздағы гендер арақашықтығын формуланы пай-
даланып, есептеп шығарамыз:

х  =  10 + 9  .   100 =   1900  =  11,9%  =12 морганида.
       160                1600

                                   153

⇐ МАЗМҰНЫ
   148   149   150   151   152   153   154   155   156   157   158