Page 220 - index

және генотипі бойынша ажырайды. Фенотип деп тұқым қуалайтын

(доминантты, рецессивті) белгілердің сыртқы ортада көрінуін ай-

тады, ал генотип болса, организм белгілердің дамуын анықтайтын

гендер жиынтығы.
Өсімдік тұқымының түсі: мысалы, фенотип – қарақошқыл, ақ,

сары, асыл. Бойы биік, аласа, т.б. генотип-гомозиготалы (АА, аа) ге-
терозиготалы (Аа) болады.

Гомозигота деп бір геннің бірдей (доминантты/АА), не рецесивті

(аа) аллелі бар организмдерді айтады.

Гетерозигота деп бір геннің екі түрлі /біреуі доминантты, екін-
шісі рецессивті (Аа) аллелі бар организмдерді айтады. Аллель де-
геніміз – бір геннің әртүрлі күйде болуы.

Тапсырмаларды орындау

Барлық шағылыстыруда бірінші ұрпақтың буданы түсі жағынан

біркелкі болуы керек. Олар гетерозитоготалы, генотиптерінде доми-

нантты және рецессивті Аа аллельдері бар екі типті гамета А және
а түзеді. Енді Ғ1 ұрпақтың өздігінен тозаңдануынан Ғ2 ұрпақтың
өсімдігін аламыз. Мұнда ешқандай қолмен тозаңдандыру үдерісі
жүргізілмейді. Ғ2 ұрпақта белгілердің ажырауын көреміз. Мысалы:

2-үлгі

қызыл ақ фенотипі

РР ♀ АА х ♂ аа генотипі

РР гаметалары А а

Ғ1 Аа фенотип – барлық дәндер қызыл
генотипі – гетерозигота

РР Ғ1 ♀ Аа х ♂ Аа
Ғ1 РР
гамета Аа Аа

пеннет торы гамета

Ғ1

♀/♂ А а

А АА Аа

а Аа аа

Ғ2 ұрпақтағы белгілердің ажырауы
Фенотипі бойынша – 3 сары; 1 ақ

44

Генотипі бойынша – 1 АА: 2 Аа 1 аа қатынасында болады.

4 44

220

⇐ МАЗМҰНЫ