Page 168 - indexf

168 Қазақша-орысша политехникалық түсіндірме сөздік

Құйма – балқыған сұйық материал- Отливка – технологический процесс
дарды (металды, қорытпаны, пласт- изготовления заготовок (реже – го-
массаны және т.б.) құйма қалыпқа товых деталей), заключающийся в
құю, соңынан оларды қатыру арқылы заполнении предварительно изготов-
дайындамаларды (сирек болса да ленной литейной формы жидким ма-
дайын бөлшектерді) жасаудың териалом (металлом, сплавом, пласт-
технологиялық процесі массой и т.п.) с последующим его
затвердеванием

Құймаларды қанықтыру – жай Пропитка отливок – метод ликви-
көзге көрінбейтін өте ұсақ кеуектерді дации очень мелких пор (до 0,2 мм),
(0,2 мм-ге дейінгі) жою әдісі, де- невидимых невооруженным глазом,
генмен, құймада макрокеуек болған однако даже если в отливке имеется
күнде, оны да тығыздау қажет макропора, она также может быть за-
герметизирована

Құйманың шөгуі – балқыған метал- Усадка литья – свойство расплавлен-

дардың суыған кезде өзінің көлемін ных металлов уменьшать свой объем

кішірейту қасиеті при остывании

Құйманы тазарту – құйманы Очистка отливок – совокупность
қалыптан шығарған кейін орында- операций, выполняемых после удале-
латын жұмыстардың жиынтығы: ния отливок из форм: снятие остатков
қалыптау қоспасының қалдықтарын формовочной смеси, литейных при-
түсіру, құю бүртіктерін тегістеу, ливов, устранение внеш. литейных
құюдағы сыртқы ақауларды жою дефектов

Құйма тас (ерт. грек. pétros – тас Каменное литье (петрургия) – про-
және ерт. Грек. érgon – жұмыс) – ба- изводство материалов и изделий (ка-
зальт, диабаз секілді тас жыныстарын менного литья) из расплавов горных
және кейбір өндірістік қалдықтарды пород (таких, как базальт и диабаз) и
(шлак, күл) балқытып, құю тәсілімен некоторых видов промышленных от-
жасалған материалдар мен бұйымдар ходов (шлак, зола) методом литья

Құлама жар – өзен жағалауының эро- Обры́в – крутой склон, образованный
зиясынан пайда болған құлама баурай действием боковой эрозии реки

Құм – тау жыныстарының түйірле- Песок – осадочная горная порода,
рінен тұратын, шөгінді тау жынысы, а также искусственный материал,
сонымен қатар, жасанды материал. состоящий из зёрен горных пород.
Кварцтың таза минералынан тұруы Очень часто состоит из почти чистого
жиі кездеседі минерала кварца

МАЗМ¦НЫ