Page 166 - indexf
P. 166
166 Қазақша-орысша политехникалық түсіндірме сөздік
көп емес) араластырғанның өзінде, десятых долей процента) способ-
ствуют кристаллизации структурных
оның құрылымдық құрамдарының составляющих, что улучшает меха-
нические св-ва металла. В качестве
кристалдануларына мүмкіндік модификаторов чугуна и стали при-
меняют, например, магний, ферро-
туғызып, металдың механикалық силиций, силикокальций, алюминий,
титан, редкоземные элементы
қасиеттерін жақсартатын заттарды Контргайка – добавочная гайка, на-
винчиваемая сверх основной с целью
қосу предохранения ее от саморазвинчива-
ния
Қосалқы гайка (сомын) – негізгі Колесная пара – основной элемент
гайка (сомын) өздігінен босап кет- ходовой части транспортного сред-
пеу үшін, оның үстіне қосымша ства (термин применяется, как пра-
бұралатын қосалқы гайка (сомын) вило, по отношению к рельсовому
Қос доңғалақ – транспорт құрал- транспорту)
дарының қозғалғыш бөлігінің Смесеобразование – процесс обра-
негізгі элементі (термин, негізінен, зования горючей смеси в двигателе
рельсті транспорттарға байланысты внутреннего сгорания. Смесеобра-
қолданылады) зование внешнее, происходящее вне
Қоспа жасау – іштен жана- цилиндра, в газовых двигателях осу-
тын қозғалтқыштарда жанғыш ществляется смесителем, а в карбюра-
қоспалардың пайда болу процесі. торных двигателях – карбюратором.
Қоспа жасаудың сыртқы түрі, Внутреннее смесеобразование проис-
цилиндрдің сыртында өтеді: газ ходит непосредственно в камере сго-
қозғалтқышта қоспалауыш арқылы, рания
ал карбюраторлы қозғалтқышта – кар- Смеситель – в металлургии, сосуд
бюратор арқылы жүзеге асырылады. для накопления расплавленного чугу-
Қоспа жасаудың ішкі түрі – тікелей на, выплавляемого в доменных печах
жану камерасында пайда болады и предназначенного для дальнейшего
Қоспалауыш (ағыл. mixer – передела в жидком виде в сталепла-
қоспалауыш) – металлургияда, домна вильных агрегатах. Впервые С. при-
пешінде балқытылатын және одан әрі менил в 1889 американский метал-
болат балқытатын агрегаттарда сұйық лург У. Джонс
күйінде қайта жөндеуге арналған
балқытылған шойынды жинауға Низколегированная сталь – леги-
арналған ыдыс. Қоспалауышты алғаш рованная сталь, в которой суммарное
қоданған (1889 ж) американың метал- содержание легирующих элементов
лургы У. Джонс болатын не превышает 2,5% (кроме углерода)
Қоспасы аз болат – қоспа
элементтерінің (легирлейтін) жал-
пы мөлшері 2,5%-тен аспайтын
(көміртегінен басқа) легирленген бо-
лат
МАЗМ¦НЫ
