Page 163 - indexf
P. 163
Казахско-русский политехнический толковый словарь 163
Қиын балқитын тотықтар – балқу Тугоплавкие окислы – соединения
температурасы (tпл) жоғары металл металлов с кислородом, имеющие вы-
тотықтары (металл мен оттектің сокую температуру плавления (tпл).
қосылыстары. Қарапайым қиын Кроме простых тугоплавких оксидов
балқитын тотықтардан (бір ғана метал- (образованных одним металлом), в
мен қосылыстан пайда болған) басқа, технике применяют сложные оксиды,
металдардың күрделі тотықтары – состоящие из двух и более разл. окси-
қатты қоспалар немесе химиялық дов металлов в виде твёрдых раство-
қосылыстар түріндегі, екі және онан ров или химических соединений
да көп әртүрлі тотықтардан тұратын
қиын балқитын тотықтар- техникада Гравий – рыхлая крупнообломочная
қолданылады (псефитовая) осадочная горная поро-
да, сложенная окатанными обломка-
Қиыршық тас (франц. Gravier; ми пород (иногда содержит обломки
gravera) – қатты тау жыныстарының минералов размером 1-10 мм), обра-
табиғи бұзылуларынан (желге зовавшихся в результате естественно-
мүжілу) пайда болатын ірі сынықты го разрушения (выветривания) твёр-
(псефитті) борпылдақ шөгінді тау жы- дых горных пород
ныстары, ұсақ малта тас (кейбір кез- Приводной ремень – элемент ремен-
де, өлшемдері 1-10 мм-ге дейін болып ной передачи, рабочая деталь машин
келетін, минералдардың сынықтары) и механизмов, которая служит для
передачи крутящего момента
Қозғалтқыш белдік – белдікті
берілістің элементі; айналдыру Приводной вал – обеспечивает дина-
моменттерінің берілісіне арналған, мическое соединение двигателя и ве-
машина мен механизмдердің жұмыс дущих колёс
бөлшегі Приводной шкив – шкив, передаю-
щий тяговое усилие за счет трения тя-
Қозғалтқыш білік – қозғалтқыш пен гового каната
жетекші доңғалақтардың динами-
калық қосылысын қамтамасыз етеді Двигатель, мотор – устройство, пре-
образующее какой-либо вид энергии в
Қозғалтқыш шкив – тарту кана- механическую
тының үйкелісі арқылы тарту күшін
жеткізетін (белгілі бір элементке) Возбуждение (физика) – в физике воз-
шкив буждением называют переход части-
цы на вышележащий неустойчивый
Қозғалтқыш, мотор (лат. motor – энергетический уровень
қозғалысқа келтіретін) – энергияның
қандай болсын бір түрін механикалық
жұмысқа айналдыратын қондырғы
Қоздыру, өршіту (физикада) – фи-
зикада, бөлшектің жоғарыда жатқан
орнықсыз энергетикалық деңгейге
өтуін, қоздыру (өршіту) деп атайды
МАЗМ¦НЫ
