Page 115 - indexf

қысымы жете алмайтын тереңдікке дейін орналасады. Понтонның қалқып
шығу күші (итеруші күш) су деңгейінде Зәкір мен керулердің әсерінен
тұрған, понтонның суитергіш салмағына тең. Зәкір мен понтонның табиғи
массаларының сәйкес келуінде бұл күш аса көп және жеткілікті болуы мүмкін,
ол бізге құрылғының тік және көлбеу кедергілерді бұрғылау жұмыстары жүріп
жатқан кезде желдің және толқындардың соққысын, ағыстың қысым күшін жоқ
қылуға көмектеседі.

«Медуза» құрылғысының алғашқы жұмысы Жапон теңізінің акватория-
сында өткізілді және соққылау және вибрациялық бұрғылау жұмыстарымен
жақсы нәтиже берді, бұл кезде 0,146 м-ге тең құбырлар және 0,112 м. В 1974-
1977 жж. айналу әдісімен жүретін коронкалар қолданылды. Шамамен 5 жыл-
дан кейін ағылшындық Seacore Ltd фирмасымен «Медуза» ППБУ «Skate-600»
құрылғысына жақын қондырғы жасап шығарылды. Бұл қондырғылардың
конструкциясының ұқсастығын алғаш рет А. В. Лукошков айтқан еді.

«Skate-600» қондырғысы дондық Зәкірлік плитадан, бұрғылау кондукто-
рына дейінгі тесігімен және бату қасиеті бар понтон-катарманнан 3, төрт тірек
құбырлары бар жұмыс жерінен (4), бұл тірек құбырлары сонымен қоса тростар-
ды лебедкадан Зәкірлік плитаға дейін баратын бағыттауыш қызметін атқарады
5. Төңкеріліс жағдайы болып қалмас үшін жұмыс жерімен қондырғылардың
өлшемдірі минимумға дейін жеткізілген. Ал қалған қондырғылар бұрғылау
қондырғысынан басқа 7. Палубада 8 ұзындығы 10 м-ге дейін орналасады.

Теңізді меңгеру жұмыстары жүріп жатқан кездегі жартылай батпалы жүзбелі
бұрғылау қондырғылары конструкциясына:

• ЖБ ЖБҚ-ның тұрақтылығы мен қауіпсіздігін қамтамасыз ету;
• Бұрғылау жұмыстары жүріп жатқан кезде жартылай батпалы жүзбелі

бұрғылау қондырғыларының минималді қозғалуы;
• Қозғалыс кезінде тұрақтылығын қамтамасыз ету;
• Бұрғылау нүктесінде жылдам тұрғызу;
• Технологиялық және басқа қордың жеткілікті мөлшерде болуы;
• Қондырғыны ыңғайлы орналастыру, белгіленген қорларды сақтау үшін

аумақтың жеткілікті болуы;
• Салыну жұмыстары кезінде қарапайымдылық пен технологиялық

тиімділіктің болуы және игреру кезінде ыңғайлықтың болуы;
• Жұмыс күшінің аз кетуі және материалдардың минималды шығыны;
• Жартылай батпалы жүзбелі бұрғылау қондырғылары құрылғысын нақ

қолданатын аумақтың белгіленуі сияқты негізгі талаптары қойылады.
Әрине, аталған талаптардың ішінде қарама-қайшылық бар, және оларды
бір конструкцияда пайдалану тіпті де мүмкін емес. Сондықтан, жартылай бат-
палы жүзбелі бұрғылау қондырғылары конструкциясын қолданатын аумақты
толығымен (бұрғылау тереңдігін, су тереңдігін, толқындық, жел, мұздық
деңгейін және т.б.) зерттеу керек.

115

МАЗМ¦НЫ