Page 138 - indexf

Q1 = n1
Q2 n2

 Q1 2 = ∆Ρ1
 Q2 ∆Ρ2
 


 Q1 2 = M1
 Q2 M2
 


 Q1 3 = N1
 Q2 N2
 


Бұл дегеніміз егер бұрғылау сұйығының шамасы екі есе өсетін болса, онда
турбобұрғы білігінің айналу жиілігінің екі есе өседі екен. Қысым айырмасы ∆Ρ
төрт есе өзгереді, айналу моменті төрт есе, қуаттың мәні сегіз есе артады. Ал,
егер бұрғылау сұйығының тығыздығы өзгеретін болса, көрсететін параметр мы-
надай болып өзгереді. Айналу жиілігі өзгеріссіз қалады.

P1 = M1 = N1 = ∆Ρ1
P2 M 2 N2 ∆Ρ2

Бір сатылы турбобұрғыда турбинаның саны 100 шақты болады. Ал, егер
турбобұрғының санын көбейтетін болсақ, онда турбобұрғы жиілігі келесідей
өзгереді:

n1 = z2
n2 z1

Мұндағы: Z1 және Z2 – турбинаның алғашқы және соңғы саны.
Мысалы: егер турбинаның санын екі есе арттыратын болсақ, онда айналу

жиілігі 1,41 есе төмендейді. Сол себептен турбобұрғының бір-біріне кезек-
кезек жалғануы арқылы бірнеше сатылы турбобұрғы құрастырылады. Олар
2, 3, 4 секциялы болуы мүмкін. 1 сатылы турбобұрғылар Т деп белгіленеді.
Секцияланған турбобұрғылар ТС деп белгіленеді. Егер алдына екі 2ТС қойса,
онда екі секциялы турбобұрғы болады. Көп секциялы турбобұрғының саны 350-
400 u. Осының есесіне олардың айналу моментіне қуаты әжептеуір өседі. Сон-
да оларды терең ұңғыларда пайдалануға болады. Бір сатылы турбобұрғының
пайдалану тереңдігі 1500-2000 метрден аспайды. ТС, Т турбобұрғылардың
кемшілігі олармен гидромагниттік қашауды қолдануға болмайды. Себебі қысым
айырмасының өсіп кетуіне байланысты турбобұрғының астыңғы жағына
тіректер жиынтығынан тұратын элемент шпиндель жалғанады, сондықтан да
турбобұрғының белгіленуі ТШ, ТСШ, 2ТСШ, 3ТСШ.

138

МАЗМ¦НЫ