Page 312 - indexf

12.6 Ығыстыру үдерісімен қабатты қамту тиiмдiлiгін бағалау

Игерудің ең маңызды сипаттамаларының бiрi – белсендi өндіру. ЕА қысқа
қамту коэфиценті аталатын, кеніш көлемінің бөлігі болып табылатын қабат
қамту коэффициенті.

Бiрнеше өте жақсы анықтама қамту коэффициенті кеніштің ортақ көлемінің
бөлігі болатын, шоғырдан мұнай қалдығына дейін алынғанына байланысты
берілген. ЕА-ның қамтуын коэффициент кез келген жағдайда тұрақты шама
болып табылмағанын атап өту керек: ол уақыт өткенде өзгере алады және
ұңғылардың орналасу жүйесiнен едәуiр дәрежеде тәуелдi болады. Оның мәнi
пайдалану басталғанға дейінгі ұңғылардың орналасу жүйесiнiң сапасын қамтып
көрсетедi.

ЕА = C · Ldf –D, (12.1)

мұнда, df – фрактал өлшемi; D=1, 2, 3 сұйықтар және үш өлшемдi ағым үшiн;
С – тұрақты, ұңғылардың орналасуына, қабат қасиетi және флюидтердің сіңіру

қасиетіне байланысты. Сандық тәжiрибелер фрактал өлшемiнiң df келесi
мәндерiн көрсетеді:

сызықты сулану: df = 1.11 ± 0.05;

аудан бойынша сулану: df = 1.70 ± 0.05;

бағытталған беснүктелі жүйе: df = 1.61 ± 0.05.

Сызықты және аудан бойынша суланудың жағдайлары үшiн (12.1) теңдеуді
төмендегiше есептеп көрсетілу мүмкiн:

ЕА, Lin∞ C · L0.1; (12.2)

ЕА, ∞Areal C · L-0.5. (12.3)

(12.2) теңдеуде түзусызықты біртекті мұнайды сумен ығыстыру қамту
тиімділігі ұңғыма аралық қашықтығының үлкеюiмен жоғарылайды (керндегi
мұнайды сумен ығыстыру үлгiнiң ұзындығы). (12.3) теңдеуде ЕА коэффицентінің
мәні ұңғылардың арақашықтығының үлкеюмен азаяды.

ER мұнайбергіштік коэффициентi EA қамтуын коэффициентімен ED
ығыстыруын коэффициентінің көбейтіндісіне тең.

ER = EA · ED , (12.4)

Басқа жағынан, L-дың үлкен мәндерi (S-тың параметрiнiң биiгiрек мәндерi,
яғни) ұңғыдан алынатын үлкен қорды білдіреді. Бұл талдаудан ұңғылардын
үлкен арақашықтығында қабаттан алынған мұнай мөлшері салыстырмалы
түрде жеке ұңғымалардан өндіргенге қарағанда аз болады. Басқа жағдайда

312

МАЗМ¦НЫ