Page 513 - indexf

оларды жағу әдістерінің жұмыстары интенсивті түрде жүргізілуде. Қосымша
қорғау қабығынсыз мұндай қорғау әдісі су астында 30 жыл, ал периодты сулау
аумағында 10 жыл конструкция элементінің жұмыс жасауын қамтамасыз етеді.

Ең көп тұрақтылыққа металлизационды-лакокраскалық қабық алюминий
негізінде ие және оларды термодиффизиялық цинкті қабаттарды қолдану кор-
розия жылдамдығын 8-10 есе азайтады. Су асты аумақты жақсы қорғайтын
әдейі алюминий жабуы ойлап табылған. Периодты сулау аумағын қорғау
үшін көп қолданылатын лакокраскалық жабу, оларды ылғалды бетке жағуға
мүмкіндік беретін модификацияланған беттік активті бөлшектері бар болып та-
былады. Битумды жабу, мұнай өнімдерін өндіру негізінде салқын пісірулермен
қатар эпоксидті пісіру кең қолданылады. Құрылыстың соңғы технологиясын
қолдану негізгі жұмыстар жаға базасында орындалғанда антикоррозиялық жа-
буларды жағуларды сапасын айтарлықтай көтерді және сонымен бірге оларды
қолданудың эффективтілігін жоғарылатты.

Барлық құрылғыларды коррозиядан қорғау әдістерінің ішінде су асты
аумағын қорғау үшін кең таралған әдіс электрохимиялық әдіс болып табыла-
ды. Бұл әдістің қасиеті оның коррозия тудыратын электрохимиялық үдеріс ағуы
кезінде коррозия үдерісін толығымен тоқтатуы болып табылады.

Электрохимиялық қорғау өлшемдерінің қарапайымдылығы оның аз
шығын және жұмыс күші кезінде сенімді эффективті реттеуі болып табылады.
Электрохимиялық қорғау қорғалушы болаттың теңіз суындағы 200 мВ электрод
потенциалымен араластырып теріс белгілер жағында катодты поляризациясы-
мен түсіндіріледі. Бұл кезде барлық қорғалушы бет – катод, ал теңіз суына әдейі
түсірілетін электродтар – анод болады. Катодты үдеріс реакциясы кезінде металл
жоғалуы болмайтындықтан, мұндай реакция кезінде катодты бөлік сақталады.
Электрохимиялық реакция екі негізгі түрге бөлінеді: катодты және протек-
торлы. Катодты қорғау тұрақты токтың сырт берілісі арқылы, бұл кезде теріс
бөлшектер қорғалушы бетпен, ал оң бөлшектер арнайы қондырылатын анодпен
байланысқан. Теріс полюсінің көзінің қорғаушы конструкциясымен басқа анод
бар болғанда, қосылғанда микро және макропар конструкциясы коррозияның
аумағы катодтыққа айналады. Құрылғыны катодты қорғаудың принцип схемасы
19.1-суретте көрсетілген. Ток оң полюстен (1) изоляцияланған кабельмен (2)
анодты баяулатқыш (4) арқылы теңіз суына шығарылады және қорғаушы кон-
струкциясымен (3) ток көзіне қайтады.

Қорғаудың протекторлы әдісі қорғалушы болаттың протекторының анодқа
қосылуымен түсіндіріледі, дайындалған металдан қорғалушы болат потенциа-
лына қарағанда теріс потенциалы айтарлықтай көбірек.

Сонымен бірге қорғалушы су асты бетінің поляризациясы жүреді,
нәтижесінде ол катод, ал протектор анод болады. Әрбір қорғау жүйесінің
өзіндік ерекшеліктері және кемшіліктері бар және олар арнайы кітаптарда
толығымен келтірілген. Терең суды теңіз үшін электрохимиялық қорғау көп

513

МАЗМ¦НЫ