Page 350 - indexf
P. 350

350              Қазақша-орысша политехникалық түсіндірме сөздік

Тунгар – сынап буымен толтырылған Тунгар – газотрон, наполненный

газатрон                               ртутными парами

Турбина (фр. turbine; лат. turbo       Турбина – ротационный двигатель с
сөзінен – құйын, айналдыру) –          непрерывным рабочим процессом и
үзіліссіз жұмыс процесімен және        вращательным движением рабочего
жұмыс денесінің айналумен, жұмыс       органа (ротора), преобразующий ки-
денесінің (будың, газдың, судың)       нетическую энергию и/или внутрен-
кинетикалық энергиясын және/немесе     нюю энергию рабочего тела (пара,
жұмыс құралының (роторының) ішкі       газа, воды) в механическую работу
энергиясын механикалық жұмысқа ай-
налдыратын, ротациялық қозғалтқыш

Турбогенератор – бу немесе газ тур-    Турбогенератор – синхронный гене-
бинасынан жұмыс істейтін үш фазалы     ратор трехфазного тока с приводом
токты синхронды генератор, айналу      от паровой или газовой турбины, ча-
жиілігі 1500 немесе 3000 айн./мин.     стота вращения 1500 или 3000 об/мин.
Қуаты 1200 МВт-қа дейін                Мощность до 1200 МВт

Турбулентті диффузия – ортаның Турбулентная диффузия – перенос
турбулентті қозғалысы себебімен, вещества в пространстве, обусловлен-
кеңістікте заттардың тасымалдануы ный турбулентным движением среды

Турбуленттілік,    турбулентті         Турбулен́ тность,  турбуле́нтное

ағыс (лат. turbulentus – қатты         тече́ние – явление, заключающееся

толқынды, ретсіз) – сұйық заттың       в том, что при увеличении скорости

немесе газдың белгілі бір ортадағы     течения жидкости или газа в среде

ағу жылдамдығының өсуі кезінде         самопроизвольно образуются много-

көптеген сызықтық емес фракталь-       численные нелинейные фрактальные

ды және әдеттегі, әртүрлі өлшемдегі    волны и обычные, линейные различ-

сызықтық толқындардың, сырттай         ных размеров, без наличия внешних,

немесе кездейсоқ аталған ортаны        случайных, возмущающих среду сил

қалыпты жағдайынан ауытқытатын

күш болмаса да, өздігінен пайда болу

құбылысы

Туфобетон – вулканндық туфпен          Туфобетон – лёгкий бетон, в котором
толтырылған, жеңіл бетон. Туфтың       заполнителем служит туф вулканиче-
көлемдік массасы 1200-1800 кг/м3,      ский. Объёмная масса туфа 1200-1800
беріктік шегі (сығылғанда) 5-10 Мн/м2  кг/м3, предел прочности при сжатии
                                       5-10 Мн/м2

          МАЗМ¦НЫ
   345   346   347   348   349   350   351   352   353   354   355