Page 382 - indexf
P. 382
382 Қазақша-орысша политехникалық түсіндірме сөздік
Шала пиритті қорыту – мыс ме- Полупиритная плавка – в метал-
таллургиясында құрамында 15-30% лургии меди, процесс переработки в
күкірті (S) бар пирит рудасын шахта шахтных печах пиритной руды, содер-
пешінде қорыту процесі. Рудадағы жащей 15-30% S. Недостаток сульфи-
сульфидтердің жеткілікті болмауы дов в руде компенсируется добавкой
шихтаға пиритті қорытуға қарағанда к шихте увеличенного по сравнению
кокстың шамасын көбейту (шихта с пиритной плавкой кол-ва кокса (10-
массасынан 10-12%) арқылы іске асы- 12% от массы шихты)
рылады
Шандорлар (немесе шандор) – Шандоры (или шандор) – комплект
гидротехникалық құрылыстардың металлических, железобетонных или
су ағатын тесігін уақытша бекітуге деревянных балок, предназначенных
қолданылатын, металл, темірбетон для перекрытия водопропускного от-
немесе ағаш арқалықтардың кешені верстия гидротехнического сооруже-
ния
Шаң сорғыш – шаңдар мен ластар- Пылесос – устройство для уборки
ды ауамен қоса сорып алу арқылы, пыли и загрязнений с поверхностей
кірленген жерді тазартатын құрылғы. за счёт всасывания потоком воздуха.
Шаң сорғыштар алғаш рет АҚШ-та Первые пылесосы были изготовлены
1869 жылы жасалған в США в 1869 году
Шаң ұстағыш – өндірісте пай- Пылеуловитель – устроиство, ис-
даланылатын, сол секілді шаң пользуемый в промышленности, а
сорғыштардың кейбір модельдерінде также в некоторых моделях пылесо-
газды немесе сұйық заттарды ұсақ сов для очистки газов или жидкостей
қоспалардан тазартуға (ажыратуға) от взвешенных частиц
арналған құрылғы
Шар-зонд – атмосфераның параме- Шар-зонд – резиновый шар, напол-
трлерін өлшеуге арналған метеоро- ненный обычно водородом, с при-
граф бекітілген, әдетте, ішіне сутек крепленным к нему метеорографом,
толтырылған, еркін ұшуға жіберілетін выпускаемый в свободный полёт для
резеңке шар. Белгілі бір биіктікте измерения параметров атмосферы. На
қабығы жарылады да, метеорограф некоторой высоте оболочка разры-
парашютпен жерге түседі; сонан вается и метеорограф спускается на
кейін, метеорограф жазған лента тал- землю на парашюте для последующей
данады обработки ленты с записями
Шартты отын – органикалық отын- Условное топливо – единица учёта
ның есептеу бірлігі, яғни мұнайдың органического топлива, то есть нефти
және оның туындыларының, табиғи и ее производных, природного и спе-
және жанғыш тақта тастарды және циально получаемого при перегонке
тас көмірді, шым тезекті ажыратудың сланцев и каменного угля
газдарының
МАЗМ¦НЫ
