Page 383 - indexf
P. 383

Казахско-русский политехнический толковый словарь  383

Шарьяж (фр. charriage; charrier         Шарьяж – тектонический покров;
– тасымалдау, апару, қуалау) –          пластина горных пород толщиной от
тектоникалық жабын (жоғарға             неск. сотен м до неск. км, перемещён-
қабат); тектоникалық жылжудың           ная по пологоволнистой поверхности
нәтижесінде, жарылудың адыр-            разрыва в результате тектонич. дви-
бұдырлы жайпақ бетімен ондаған          жений на расстояние в неск, десятков
километрге дейінгі (кейде 100 км)       км (иногда более сотни км)
қашықтыққа ауыстырылып орныққан,
қалыңдығы жүз метрден бірнеше ки-       Шасси:
лометрге дейін жететін тау жынысы       1) шасси автомобиля и трактора – со-
                                        бранный комплект агрегатов транс-
Шасси (фр. châssis, лат. capsa сөзінен  миссии, ходовой части и механизмов
– жәшік, кең орын):                     управления;
1) автомобиль мен трактордың шассиі     2) шасси самолёта, часть самолёта,
– трансмиссия агрегаттарының,           служащая для его передвижения по
қозғалу механизмінің және басқару       аэродрому при взлёте и посадке и для
механизмдерінің жинақталған кешені;     смягчения ударов, возникающих в мо-
2) ұшақтың шассиі – аэродромда          мент приземления
қозғалғанда, жерден көтерілерде
және жерге қонарда жер мен              Шатун – деталь кривошипно-шатун-
дқңғалақтардың соқтығысын әлсіре-       ного механизма, соединяющая пор-
туге арналған                           шень с коленчатым валом

Шатун (орыс. қаңғыбас) – кривошип-      Шахта – промышленное предпри-
сырғыма тиекті механизмнің бөлшегі;     ятие, осуществляющее добычу полез-
ол сырғыма тиектің қозғалысын иінді     ных ископаемых с помощью системы
біліктің кривошипіне береді             подземных горных выработок
                                        Шахтная печь – печь с вытянутым
Шахта (нем. Schacht) – жер асты тау     вверх рабочим пространством кругло-
кен орындарының көмегімен пайдалы       го, эллиптического или прямоуголь-
қазындыларды өндіруді жүзеге асыра-     ного поперечного сечения, предназна-
тын, өндірістік кәсіпорын               ченная для плавки и обжига кусковых
                                        материалов
Шахталы пеш – төменнен жоғары           Шахтный ствол – подземная вер-
қарай тік көтерілетін жұмыс орнының     тикальная или наклонная горная
көлденең қималары дөңгелек, эллипс      выработка, имеющая выход на по-
немесе тік төртбұрыш болып келетін,     верхность, предназначенная для об-
кесек материалдарды балқытуға және      служивания горных работ
күйдіруге арналған пеш

Шахта оқпаны – тау кен жұмыстарын
жүзеге асыруға арналған, бір шеті жер
бетіне шығатын тік немесе көлбеу
қуыс жол

МАЗМ¦НЫ
   378   379   380   381   382   383   384   385   386   387   388