Page 386 - indexf
P. 386
386 Қазақша-орысша политехникалық түсіндірме сөздік
Шикізат – адам алғаш рет еңбек Сырье – предмет труда, претерпев-
жұмсаған және одан әрі өңдеуге ший воздействие человека и пред-
арналған, шикі материал. Мысалы, назначенный для дальнейшей обра-
өндірілген пайдалы қазындылар, ботки. Например, добытые полезные
табиғи ресурстар немесе өндірістік ископаемые, природные ресурсы
циклдің техникалық процесінде олар- или произведённые из них материа-
дан өндірілген, пайдалы өнімдер лы, удобные для получения либо ко-
(игіліктер) немесе аралық өнімдер нечного полезного продукта (блага),
(жартылай фабрикаттар) алуға либо промежуточного продукта (по-
ыңғайлы материалдар луфабриката) в техпроцессе произ-
водственного цикла
Шихта (нем. Schicht) – бастапқы Шихта – смесь исходных материалов,
материалдардың, ал кейбір жағдай- а в некоторых случаях (например, при
ларда (мысалы, домен пешінде шой- выплавке чугуна в доменной печи) и
ынды балқытқанда) металлургиялық, топлива в определённой пропорции,
химиялық және басқа агрегаттар- подлежащая переработке в металлур-
да өңдеуге жататын, белгілі бір гических, химических и других агре-
пропорциядағы отынның қоспасы гатах
Шкив (голл. Schijf) – екі шеті Шкив – фрикционное колесо с обо-
тұйықталған, қозғалтқыш қайыс дом или канавкой по окружности, ко-
белдік немесе болат арқан кигізілетін торое передаёт движение приводному
фрикциондық доңғалақ ремню или канату
Шлак (нем. Schlacke) – металлургия- Шлак – расплав (после затвердева-
да, балқыту процестерінде сұйық ния – стекловидная масса) в метал-
металдың бетіне шығатын көпіршіген лургических, плавильных процессах,
қоспа зат (қатқан соң шыны секілді покрывающий поверхность жидкого
масса); химиялық өндірістің қатты металла; твёрдые отходы некоторых
қалдығы және қатты отынды (мыса- химических производств и спёкшая-
лы, тас көмірді) жаққандағы бірігіп, ся зола от сжигания твёрдого топлива
қатып қалған күл (например, каменного угля)
Шлакбетон – көп этажды Шлакобетон – вид легкого бетона,
құрылстардың қоршауларын, қа- один из самых дешевых материалов
бырғаларын және төбелерін жа- для возведения ограждений, стен и
сау үшін пайдаланылатын ең арзан перекрытий малоэтажных зданий
материалдардың бірі, жеңіл бетонның
бір түрі Шлакопортладцемент – цемент, по-
Шлакпортладцемент – клинкерді, лучаемое путем тонкого помола клин-
қажетті мөлшерде гипсті және кера, необходимого количества гипса
грануланған шлакты ұсақ ұнтақтау и гранулированного шлака
арқылы алынатын цемент
МАЗМ¦НЫ