Page 386 - indexf
P. 386

386  Қазақша-орысша политехникалық түсіндірме сөздік

Шикізат – адам алғаш рет еңбек         Сырье – предмет труда, претерпев-
жұмсаған және одан әрі өңдеуге         ший воздействие человека и пред-
арналған, шикі материал. Мысалы,       назначенный для дальнейшей обра-
өндірілген пайдалы қазындылар,         ботки. Например, добытые полезные
табиғи ресурстар немесе өндірістік     ископаемые, природные ресурсы
циклдің техникалық процесінде олар-    или произведённые из них материа-
дан өндірілген, пайдалы өнімдер        лы, удобные для получения либо ко-
(игіліктер) немесе аралық өнімдер      нечного полезного продукта (блага),
(жартылай фабрикаттар) алуға           либо промежуточного продукта (по-
ыңғайлы материалдар                    луфабриката) в техпроцессе произ-
                                       водственного цикла
Шихта (нем. Schicht) – бастапқы        Шихта – смесь исходных материалов,
материалдардың, ал кейбір жағдай-      а в некоторых случаях (например, при
ларда (мысалы, домен пешінде шой-      выплавке чугуна в доменной печи) и
ынды балқытқанда) металлургиялық,      топлива в определённой пропорции,
химиялық және басқа агрегаттар-        подлежащая переработке в металлур-
да өңдеуге жататын, белгілі бір        гических, химических и других агре-
пропорциядағы отынның қоспасы          гатах
Шкив (голл. Schijf) – екі шеті         Шкив – фрикционное колесо с обо-
тұйықталған, қозғалтқыш қайыс          дом или канавкой по окружности, ко-
белдік немесе болат арқан кигізілетін  торое передаёт движение приводному
фрикциондық доңғалақ                   ремню или канату
Шлак (нем. Schlacke) – металлургия-    Шлак – расплав (после затвердева-
да, балқыту процестерінде сұйық        ния – стекловидная масса) в метал-
металдың бетіне шығатын көпіршіген     лургических, плавильных процессах,
қоспа зат (қатқан соң шыны секілді     покрывающий поверхность жидкого
масса); химиялық өндірістің қатты      металла; твёрдые отходы некоторых
қалдығы және қатты отынды (мыса-       химических производств и спёкшая-
лы, тас көмірді) жаққандағы бірігіп,   ся зола от сжигания твёрдого топлива
қатып қалған күл                       (например, каменного угля)
Шлакбетон – көп этажды                 Шлакобетон – вид легкого бетона,
құрылстардың қоршауларын, қа-          один из самых дешевых материалов
бырғаларын және төбелерін жа-          для возведения ограждений, стен и
сау үшін пайдаланылатын ең арзан       перекрытий малоэтажных зданий
материалдардың бірі, жеңіл бетонның
бір түрі                               Шлакопортладцемент – цемент, по-
Шлакпортладцемент – клинкерді,         лучаемое путем тонкого помола клин-
қажетті мөлшерде гипсті және           кера, необходимого количества гипса
грануланған шлакты ұсақ ұнтақтау       и гранулированного шлака
арқылы алынатын цемент

     МАЗМ¦НЫ
   381   382   383   384   385   386   387   388   389   390   391