Page 23 - indexf

алаңында мұнай кәсіпшілік гидротехникалық құрылымдардың орналасу схема-
сы және қоршаған ортаның осы құрылымдарға әсері бойынша үлкен көлемдегі
мәліметтер алуды талап етіледі. Бұларға келесі төмендегідей мәліметтер жата-
ды:

- толқынның ең жоғары биіктігі және оған сәйкес кезеңі;
- жел және су ағысы жылдамдықтарының ең үлкен мәні;
- су деңгейінің, судың асуы мен дауылдық көтерілуін ескертуін экстри-

малды өлшеу;
- мұзды жағдайлар;
- толқынның биіктігімен кезеңінің бөліну режимдері, толқын

параметрлерінің ортақ бөлінуі және толқындардың бөлінуі, желмен
ағыс бағыттары және жылдамдықтарының тарауы;
- ағыс профильдері, толқын және жел спектрлері, оның толық қасиеті;
- жәй және қатты борандарда толық параметрлермен жел
жылдамдықтарының жүрісі.
Параметрлердің негізгі мәліметтерін жинау олардың қайталану кезеңдерін
көрсетумен келтіріледі (жалпы 5, 10, 20, 50, 100 жылда 1 рет). Гидротехникалық
құрылымдарды құру мен пайдалануда, техникалық жүзбелі қондырғыларды
буксирлеуде және оларды жаңа жұмыс орны жағдайына қондыруда немесе
демонтаждауда режимдіктен басқа жедел диогностикалық және болжамдық
гидрометеорологиялық ақпарат қажет болады:
- желдің жылдамдығы және бағыты;
- теңіз бетіндегі ағыстың бағыты;
- толқын биіктігі;
- толқынның орташа кезеңі;
- толқынның таралу бағыты;
- мұзды жағдайлар;
- бұлттылық, ауа температурасы және т.б.
Қажетті гидрометеорологиялық параметрлерді анықтаудың негізгі
тәсілдері.
Экспериментальдық шамаларды анықтау үшін:
- қолда бар зерттеулерден экспериментальды шамаларды талдау (мысалы
температура, ылғалдалақ және т.б.);
- ең қиын жағдайларда жүргізілген синоптиктер мәліметтері бойынша
параметрлерді есептеу (боранмен ағыстың көтерілуі және т.с.с.);
- 50 немесе 100 жыл кезеңінде “жобалық” шпатикалық борандар бойын-
ша параметрлерді есептеу;
- математикалық модельдеу бойынша есептелген мәндерді экспрополя-
циялау.
Нормаларға жақын параметрлерді анықтауда:
- әдебиеттік мәліметтер көздері (атластар, есеп берулер, т.б.);

23

МАЗМ¦НЫ