Page 196 - index

ә. Комплементарлы тізбекте синтезделетін и-РНҚ кодонының қа-
тарын анықтаңдар.

б. Комплементарлы тізбекте сақталған полипептидтегі амин-
қышқылдар қатарын анықтаңдар.

Шешуі:
а. ДНҚ молекуласындағы азотты негіздердің комплементарлық
қағидасына сәйкес (А----Т, Ц-----Г) молекуланың екінші тізбегін
құрамыз.
ААГГЦТЦТАГГТАЦЦАГТ – ДНК бірінші тізбегі
ТТЦЦГАГАТЦЦАТГГТЦА-- ДНК екінші тізбегі.
ә. ДНҚ және РНҚ молекуласындағы азоттық негіздердің ком-
плементарлық қағидасына сәйкес (А-----У, Ц-----Г), и-РНҚ тізбегін
құрамыз.
ТТЦЦГАГАТЦЦАТГГТЦА-ДНҚ екінші тізбегі
ААГГЦУЦУАГГУАЦЦАГУ—и-РНҚ молекуласы.
--- транскрипция.
б. Генетикалық кодтың триплетті екенін ескере отырып, и-РНҚ
тізбегін жеке триплеттерге бөлеміз. Содан соң, полипептидте амин-
қышқылдарының қатарын генетикалық кодтың кестесі арқылы
белгілейміз.
ААГ ГЦУ ЦУА ГГУ АЦЦ АГУ-и-РНҚ триплеттері.
лиз-ала-лей---гли-тре---сер--- полипептид

--- трансляция.
2-есеп. Нәруыз молекуласының құрылысы бойынша ДНҚ құры-
лысын анықтау. Миоглобин нәруызының молекулалық кесіндісінде
амин қышқыл дарының орналасу реттілігі: валин-аланин-глутамин
қышқылы-тирозин-серин-глутамин. Осы реттілікті кодондайтын
амин қышқылдарының (ДНҚ молекуласының бөлігіндегі) құрылы-
сын жазыңдар.
Шешуі:
1. Кестеден әрбір амин қышқылын кодондайтын триплетті
анықтаймыз Олар: валинді – УУГ, аланинді – ЦУГ, глицинді – ГУГ,
т.б. кодондайды. Синтезге тек и-РНҚ қатысады. ДНҚ қатыспайды.
Егер амин қышқылын бірнеше триплетпен кодондаса, біреуін
ғана алуға болады. Бұдан ретімен барлық амин қышқылдарын
кодондайтын триплетті жазып шығамыз. Алынған полипептидті
тізбек и-РНҚ құрылысын анықтайды. УУГ---ЦУГ---ГУГ....
2. Бұдан кейін и-РНҚ құрылысын кодондаған ДНҚ тізбегінің
құрылысын анықтаймыз. Ол үшін и-РНҚ молекуласы кодондаған
триплеттің қарсысына ДНҚ молекуласының кодонын жазамыз.

196

⇐ МАЗМҰНЫ