Page 185 - index

азайтылады, ал ақпарат толық немесе толыққа жуық сақталады.
Мәтінді қысқартуды бөліктермен қысқартудан бастап, мәтінішілік
қысқартумен аяқтау керек. Мұндай жүйелілік редакциялаудың –
әуелі мәтіннің құрылым негізін, тұтастығын жетілдіру, сосын
барып бөліктерін түзету сияқты жалпы принциптеріне сәйкес
келеді.

Егер газет редакциясына түскен материалдарды белгілі себеп-
терге байланысты қысқарту керек болса, онда ол қысқартылады.
Төмендегі толық мәтін мен оның редакцияланып, қысқартылған
нұсқасын салыстырайық:

Өңделгенге дейінгі мәтін Өңделгеннен кейінгі мәтін

Жаратқан Алла Тағала адамзатты Кімге айналып барамыз?

нәсіліне, ұлтқа бөліп жаратқаннан Алла Тағала адамзатты нәсілге,

кейін әр ұлт салт- санасын, діні-тілін ұлтқа бөліп жаратқаннан кейін

ұстанып, ғасырлар бойы қалыптасқан әр ұлт салт-дәстүрін, діні мен

әдет-ғұрпын сақталуына ерекше тілін ұстанып, өздерінің әу бастан

көңіл бөлуі шарт. Қазақ халқы қалыптасқан әдет-ғұрыпта-ры­

үлкен мен кішінің, ұл мен қыздың мен ерекшеленіп тұрса қандай

киім-киісі мен жүріс-тұрысында ғанибет. Қазақ халқы сондай

да зор мән берген, ұяттық қадір- құндылықтарын сақтай отырып

қасиетін сақтай отырып, ислам үлкен мен кішінің, ұл мен қыздың

дінін ұлықтай білген. Бұл бұрын киім киісі мен жүріс-тұрысына да

еді. Қазіргі таңда жағдайымыз зор мән берген. Ал осы орайдағы

қандай? Оған алысқа бармай-ақ жағдайымыз қандай?

күнделікті өмірде, өзім куә болған алалық жолаушылар тасымал­

уақиғадан аңғаруға болады. Жуырда дайтын көліктердің біріне менімен

өзіміздің қалалық жолаушылар бірге хиджап киген қазақтың қызы

тасымалдайтын көліктердің біріне мінді. Отырған автобустағы бірер

мінген едім. Менімен бәрге хиджап әйел-еркектер әлгі қызға қарап,

киген әдемі қазақтың қызы енді. бір-біріне жыбы-жыбыр етіп,

Жұрттың бәрі әлгі қызға қарап, бір- «вахабистка», «талибанка» деп

бірімен «вахабистка», «талибанка» сыбырлай бастады. Тура осыны

деп басы жоқ, аяғы жоқ келекелеп күтіп тұрғандай, келесі аялдамадан

күле бастады. Келесі аялдамадан қарнын жарқыратып, кіндігіне

қарнын жарқыратып, кіндігіне пер­ персинг ілген, иық-жанбасына

синг ілген, жанбасына татуировка татуир­ овка ұрған жартылай жа­

ұрған жартылай жалаңаш өзін-өзі лаңаш бір қыз мінгені.

«жарнама» жасаған «сайтан» кірді,

себебі қыз деуге дәтім бармайды.

185

⇐ МАЗМҰНЫ