Page 246 - index Bapaeva

Ол коммуникабельді, эмоционалды ашық, мейірімді, қайырымды,
көзқарастары шынайы адамдар.

Пикниктердің айрықша байқалатын темпераменттерін мына-
дай шағын топтарға бөлуге болады:

– сөзшең-көңілді
– байсалды әзілқойлар
– тыныш, ақ жүректі адамдар
– қуатты практиктер.
Атлеттік тип
Жалпы сырт кескіні мынадай: орта немесе ұзын бойлы,
бұлшық еттері және сүлдесі өте күшті дамыған адам. Атлеттер
сабырлы, онша әсер қалдырмайтын мимика мен жест маңызды,
сондықтан олар осындай ерекшеліктерімен дараланады. Олардың
бір жерден екінші жерге бейімделуі өте қиын және оған тән қасиет
ойлаудың алғыр еместігі.
Ағылшын психологы В. Шэлдон үшін ең бастысы тип туралы
түсінік емес, дене бітімінің компоненттері. Зерттеу қорытындысын
антроскопикалық әдістің көмегімен ол дене бітімін үш нұсқаға
бөлді; эндоморфты, мезоморфты және эктоморфты.
Эндоморфтық тип
Олар жалпы сфералық формаларымен сипатталады:
жұмсақтық, үлкен қарнының болуы, көп мөлшерде иығы мен
сандарының майлы болып келуі, ішкі органдарының ірілігі,
қолдары мен аяқтарының бос болуы және сүйектерімен бұлшық
еттері жақсы жетілмеген.
Мезоморфтық тип
Кең иықты және көкірек клеткалары да жақсы дамыған, қолы
мен аяғының бұлшық еттері мықты, тері асты майының шағын
мөлшерде болуы, шомбал басының болуы осы типтегі адамдарға
тән.
Эктоморфтық тип
Бет-әлпеті шығыңқы, арық адам кейпінде болады, кең
маңдайлы, қолдары жіңішке ұзын, кеуде клеткалары тар, бұлшық
еттері жақсы жетілмеген және тері асты майлы қабаттары бол-
майды. Сонымен бірге, В. Шэлдон алғашқы темперамент
компоненттерімен сәйкес келетін белгілердің топтамасын жа-
сады. Олар: висцеротония (организмде ас қорытатын функция-
ны атқарады), соматотония (қимыл аппараттарын басқарады)

246

⇐ МАЗМҰНЫ