Page 74 - indexf
P. 74
ты көбінесе, энергиялық қуаттылығы жағынан (әсер аймақтары)
«көршілестерді», яғни фосфагендікті лактацидтікпен, лактацидтікті
оттектікпен бірге жұптастырады. Мұнда энергиялық үлесі көп жүйе
бірінші болып көрсетіледі.
3-кесте
Түрлі ұзақтықты дене жаттығулары кезіндегі анаэробтық
және аэробтық энергия көздерінің қатынасы (P. Astrandetal.,
1970; И. В. Аулик бойынша, 1979, 1990)
Энергия Жұмыс ұзақтығы
өнімділік
жолдары 10 1 2 мин. 4 10 30 мин. 1 сағ. 2 сағ.
сек. мин. мин. мин.
Анаэробты 85 70 50 30 10 5 2 1
Аэробты 15 30 50 70 90 95 98 99
Негізгі энергиялық жүйелер
Фосфагендік (АТФ+КФ) Лактацидтік жəне Оттектік жүйе
жəне лактацидтік жүйе оттектік жүйелер
Аэробты 0 10 20 30 40 70 80 90 100
көздер 100 90 80 70
60 30 20 10 0
Анаэробты
көздер
Ара қашықтық, м 100 200 400 800 5000 10000 42200
Нəтиже 10,0 20,0 45,0 145,0 14.00,0 29.00,0 2:15.00,0
23-сурет. Жеңіл атлетикалық жүгірудің әртүрлі арақашықтықтарында
аэробтық және анаэробтық энергиялық көздердің үлгілік (пайызбен) үлесі
(Я. М. Коц бойынша)
Анаэробтық және аэробтық энергиялық жүйелерге салыстырма-
лы жүктемесіне сәйкес барлық циклдік жаттығуларды анаэробтық
және аэробтық деп екіге бөледі (62, 63-беттегі сызбанұсқаны
қараңыз). Біріншісінде, энергия өнімділіктің анаэробтық,
екіншісінде, аэробтық бөлімдері басым болып келеді. Анаэробтық
жаттығуларды орындау кезінде жетекші сапа қуат (жылдамдық-
күштік мүмкіндіктер), ал аэробтық жаттығуларды орындауда
төзімділік болып табылады.
Энергия өнімділіктің түрлі жолдарының (жүйелерінің) қатынасы
сан алуан жаттығулардың орындалуын қамтамасыз ететін түрлі
74
⇐ МАЗМҰНЫ